Sevgili okuyucularımız, bu hafta da yine geneli ilgilendiren, ikisi sigortalıları, birisi de işverenleri ilgilendiren üç soruyu cevaplamak istiyorum. Böylelikle bu üç sorunun alanı olan üç ayrı konuyu da kısaca açıklamış olacağız.
Ancak sorularımıza geçmeden önce son haftaya girmemiz nedeniyle Genel sağlık Sigortası prim borcu olanlar bu hafta 31 Ağustos 2023 Perşembe akşamına kadar bu borçlarını öderlerse gecikme zammı ve gecikme ceza borçları silinmiş olacak. Bir de, askerlik borçlanması ile ilgili bir hususu da açıklık getirdikten sonra sorulara geçelim.
Askerlik hizmetinin tamamını borçlanmak zorunda değilsiniz. Sizin için gerek sigorta başlangıç tarihi, gerekse sigortalılık süresi açısından ne kadar ihtiyaç duyuluyorsa o kadarını borçlanabilirsiniz. Gelelim bu haftaki sorulara ve cevaplarımıza...
İlk sorumuz Bağ kur sigortalıların beş puanlık prim indiriminden yararlanabilmeleri ile ilgili. Soru şöyle, ''23/5/2022 tarihinde şirket ortağı oldum. Bugüne kadar hiç prim ödemesi yapmadım. Borçlarımı öderken BAĞKUR beş puanlık prim indiriminden nasıl yararlanabilirim? İsmail E.''
5510/4-b kapsamındaki sigortalılar (isteğe bağlı sigortalılar hariç) ödeme vadesi geçmiş prim borçlarının bulunmaması kaydıyla, cari dönem prim borçlarını 1/10/2016 tarihinden itibaren beş puan indirimli olarak ödemektedir.
Vadesi geçmiş prim borcu bulunan 4/b kapsamındaki sigortalıların hem vadesi geçmiş borçlarını hem de vadesi geçmemiş prim borçlarını tek kalemde ödemeleri halinde cari dönemdeki prim borcundan dolayı beş puanlık prim indiriminden yararlanmaları mümkün bulunmakla birlikte, bu durumda cari döneme ilişkin beş puanlık prim indirimi bir sonraki dönemin prim borcundan düşülmektedir. Buna karşın önce vadesi geçmiş prim borçlarını, ardından vadesi sona ermemiş cari dönem prim borcunu
ödemeleri halinde, cari dönem prim borcu beş puanlık indirimli olarak tahsil edilmektedir.
Bu bakımdan okurumuz İsmail Bey in ödeme vadesi geçmiş Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos ayına ait prim borçlarını 1/10/2022 ila 31/10/2022 tarihleri arasında ödemesi halinde, bu aylara ilişkin prim borçlarının ödeme süresinin geçmiş olması nedeniyle herhangi bir indirim yapılmayacaktır. Vadesi geçmiş bu borçlarını ödemesinin ardından cari döneme (Eylül ayına) ait prim borcunu 31/10/2022 tarihine kadar ödemesi halinde Eylül ayına ait prim borçları beş puan indirimli olarak tahsil edilecektir.
İsmail beyin vadesi geçmiş aylara ilişkin prim borcu ile cari dönem (Eylül ayına ait) prim borcunu tek kalem halinde ödemesi halinde ise Eylül ayına ait hak kazandığı beş puanlık indirimi Ekim ayı borcundan düşülecektir. Dolayısıyla Ekim ayı priminin 30/11/2022 tarihine kadar ödenecek olması halinde hem Eylül ayında, hem de Ekim ayında hak kazandığı beş puanlık prim indirimi Ekim ayı borcundan düşülerek banka ekranına yansıtılacaktır.
Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılan İşçi Kıdem Tazminatı Alır, İşsizlik Maaşı Alamaz
İkinci sorumuz da şöyle, ''13/3/2022 tarihinde evlendim. 28/6/2020 tarihinde girdiğim işyerinden evlilik nedeniyle ayrıldığımda kıdem tazminatı ve işsizlik maaşı alabilir miyim? Zeynep K.''
1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesine göre kadın işçinin hizmet akdini evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi isteği ile sona erdirmesi halinde, aynı işveren yanındaki kıdemi bir yıl veya üzerinde ise kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Buna karşın 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre işsizlik maaşına hak kazanabilmek için çalışanın hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması ve son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şartının yanı sıra, iş akdini kendi istek veya kusuru nedeniyle sona ermemiş olması gerekiyor.
Bu bakımdan iş akdinin evlilik nedeniyle işçi tarafından bir yıl içinde feshi halinde, her ne kadar son 120 gün hizmet akdine tabi olma ve son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi
ödenmiş olması şartını yerine getirilmiş olsa da hizmet akdinin işçinin kendi isteğiyle sona ermiş olması nedeniyle işsizlik maaşına hak kazanamayacaktır.
Defter, Kayıt Ve Belgelerin SGK’ya İbrazında Zamanaşımı Süresi
Bu haftaki cevaplayacağımız son soru da şöyle, ''SGK’dan gelen yazıda firmamızdan 1/8/2010 ila 31/12/2012 tarihleri arasındaki defterlerin, ücret bordrolarının, muhtasar beyannamelerin ibrazı isteniyor. Bu dönem kayıtları zamanaşımına girmedi mi, ibraz etmezsek cezayla karşılaşır mıyız? Selim B.''
5510 sayılı Kanunun 86/2. fıkrasında, işveren ve işyeri sahiplerinin işyeri defter, kayıt ve belgelerini ilgili olduğu yılı takip eden yıl başından başlamak üzere on yıl süreyle, kamu idarelerinin otuz yıl süreyle, tasfiye ve iflâs idaresi memurlarının ise görevleri süresince saklamak ve Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilen memurlarınca istenilmesi halinde onbeş gün içinde ibraz etmek zorunda olduklarına yer verilmiştir.
Bu bakımdan; 2010 yılına ilişkin kayıtların saklama süresinin 1/1/2011 yılında başlayıp 31/12/2020 tarihinde sona erdiği. 2011 yılına ilişkin kayıtların saklama süresinin 1/1/2012 yılında başlayıp 31/12/2021 tarihinde sona erdiği dikkate alındığında, 2012 yılı itibariyle 2010 ve 2011 yılına ait kayıtlar ibraz edilmese bile herhangi bir ceza ile karşılaşılmayacaktır.
Ne var ki 2012 yılına ilişkin kayıtların saklama süresinin 31/12/2022 tarihinde sona ereceği ve henüz saklama süresinin sona ermediği dikkate alındığında, 2012 yılına ilişkin kayıtların 15 günlük süre içinde incelemeye ibraz edilmesi gerekecektir. Aksi halde tutulan defter türüne göre asgari ücretin 3 ila 12 katı (19.413,00 ila 77.652,00 TL) arasında idari para cezası ile karşılaşılacaktır.
Sevgili okuyucularımız gelecek hafta yine geneli ilgilendiren önemli konu ve sorularla sizlerle olacağız inşallah. Sizlere bu yazılarımızı gönderdiğimiz Dikili deki R.Bağımızdan sağlıklı ve hayırlı günler diliyorum. Aksaray’daki özel sosyal güvenlik ofisimizde sizlerin sosyal güvenlik ile ilgili sorularınız ve yurt dışında çalışan vatandaşlarımızın hizmet borçlanma ve emeklilik konularında yardımcı olunmaktadır. İrtibat telefonumuz 0 532 541 02 70 Hoşça kalın efendim...
Yorum Yazın